Isoleren

Renoveren gaat heel vaak samen met isoleren. Het voordeel is dat er veel manieren zijn om te isoleren die je makkelijk zelf kan uitvoeren.

Als je huis niet geïsoleerd is gaat 30% van de warmte verloren via het dak, 18% gaat via de gevel en 16% via de vloer. Je begint dus eerst met het dak, daarna de muren en daarna eventueel nog de vloer of kelder. De volgorde is dus:

  • dak isoleren
  • muren isoleren
  • vloer isoleren indien mogelijk
  • ramen en deuren voorzien van hoogrendementsglas
  • nieuwe verwarmingsinstallatie
  • zonnenpanelen

Dak isoleren

Het dak is dus de voornaamste plaats om te isoleren, meestal is het ook wel makkelijk bereikbaar. Ofwel heb je een hellend dak (puntdak), ofwel een plat dak, ofwel een combinatie van beiden.

Hellend dak isoleren

Een puntdak langs binnen isoleren kan op verschillende manieren. Voor je gaat isoleren moet je eerst controleren of je een onderdak hebt. Als je de pannen kan zien is er geen onderdak geplaatst. Een onderdak is niet hetzelfde als een dampscherm. Een onderdak houdt vocht van buiten tegen en is dampdoorlatend zodat het vocht dat zich in de isolatielaag bevindt de weg naar buiten kan vinden.

Als je de zolder niet gebruikt als kamer, kan je er ook voorkiezen om niet het dak zelf te isoleren, maar de zolderverdieping zelf. Op die manier verklein je de te verwarmen ruimtes, waardoor je minder stookkosten hebt. Het is ook minder oppervlakte om te isoleren en vaak heel makkelijk uit te voeren, bijvoorbeeld bij isolatie tussen houten balken.

Soorten isolaties

Afhankelijk van het materiaal moet je anders te werk gaan en ga je andere diktes hanteren. De keuze van het materiaal wordt ook voor een deel bepaald door de opbouw van het dak. De isolatiewaarde en dikte zijn dus niet de enige criteria, als je isolatie met een hoge isolatiewaarde niet optimaal plaatst is ze veel minder effectief dan de geschikte isolatie op de juiste manier geplaatst.

Glaswol

Vaak wordt er gewerkt met glaswol, dit heeft lange vezels, is dampopen en kan je heel makkelijk afrollen en tussen de balken duwen. Het blijft ook lang goed en is een van de goedkoopste oplossingen. Meestal zit de glaswol al op een rol met aluminium folie (spijkerflensdeken) zodat je meteen een dampscherm hebt. De zijkanten van de folie zijn een beetje langer gemaakt, zodat je de folie gemakkelijk aan de balken kan nieten met een nietmachine. Het enige nadeel van glaswol is dat het verschrikkelijk irriteert. Als je een beetje een gevoelig type bent draag je beter lange mouwen. Rotswol daarentegen is irritatievrij, maar is minder soepel en duurder en minder geschikt voor dakisolatie.

Als je glaswol gaat plaatsen kan het zijn dat je balken niet dik genoeg zijn. Neem het voorbeeld van een klassiek gordingendak, met horizontale gordingen waarop kepers liggen. Stel bijvoorbeeld dat je spanten hebt van 8cm dikte en je wil 15cm isolatie plaatsen, dan is er te weinig plaats tussen de balken. In dat geval moet je de constructie van het dak aanvullen met planken tot op de juiste dikte. Dit kan door planken te vijzen op de bestaande kepers. Hiermee verstevig je ook de kepers tegen doorbuiging, wat belangrijk kan zijn bij oude huizen. Als je er achteraf nog gyproc gaat aanhangen, komt er immers een serieus gewicht bij op je constructie. Je kan ook planken plaatsen tussen de gordingen, toch indien die gordingen nog niet te veel zijn doorgebogen. Een andere oplossing is om in 2 lagen te werken, een eerste laag (zonder dampscherm) tussen de kepers en dan een 2de laag tussen de gordingen.

Let met glaswol wel op dat je de wol niet te dik op elkaar duwt, anders gaat het isolerend effect weg. Een materiaarl isoleert in feite omdat het lucht vasthoudt. Die silstaande lucht heeft een isolerend effect. Als je glaswol samenduwt gaat dit effect weg. Een juiste plaatsing is dus belangrijk.

PUR of PIR platen

Een andere optie is om te werken met dakisolatieplaten uit PUR (polyeruthaan) of PIR (polyisocyanuraat) die ook gebruikt worden voor platte daken. Deze platen zijn hard en iets lastiger om op maat te snijden (je kan ze niet tussen de balken duwen) en wordt daarom vaak vastgezet met isolatieschuim om de kieren op te vullen. Als je in een renvatie werkt heb je vaak balken die al een deel gebogen staan van de kruip en dan is het makkelijker om er glaswol tussen te duwen.

Het voordeel van de platen is dat ze minder dik moeten zijn, ze hebben immers een hogere isolatiewaarde. Meestal is er ook een dampremmende laag aanwezig, zodat je die ook niet meer apart moet voorzien

Dampscherm

Vergeet na het isoleren in elk geval het dampscherm niet. Dit zorgt er voor dat het vocht dat in huis ontstaat niet tot in de isolatie kan binnendringen. Bijvoorbeeld het vocht dat wij voortbrengen door simpelweg uit te ademen. Of het vocht van de natte ruimtes, zoals berging en badkamer. Indien dit zou gebeuren, dan zou de waterdamp in de isolatie terecht komen. In de winter zou die warme waterdamp neerslaan in water wanneer het in aanraking komt met de koude kant van het dak. Dit water loopt dan over de balken naar beneden. Als je minerale wol hebt dan wordt die nat en isoleert die niet meer en het water tast de balken aan. Omdat alles weggestopt zit achter een dikke laag isolatie wordt een dergelijk soort probleem vaak veel te laat opgemerkt, met alle gevolgen van dien.


In de winter kan je snel herkennen welke huizen een geisoleerd dak hebben. Als de sneeuw blijft liggen is het dak geïsoleerd. Indien de sneeuw gesmolten is, is het dak niet geïsoleerd.

Glaswol is makkelijk om aan te brengen en is voorzien van een dampscherm, het irriteert wel. Rotswol heeft dit probleem niet.
Plat dak isoleren

Een plat dak kan je langs binnen of langs buiten isoleren. Als je langs binnen isoleert (een warm dak), ga je meestal werken met minerale wol tussen de houten onderbalken. Ook hier heb je weer de keuzen tussen glaswol en rotswol, zoals uitvoerig beschreven in de beschrijving van de isolatie van het hellend dak. Ook bij een plat dak moet je een dampscherm voorzien om te voorkomen dat de damp en het vocht in de lucht in de isolatie terecht komt.

Als je een plat dak langs buiten wil afwerken (een koud dak), dan wordt er meestal gewerkt met stevige vaste isolatieplaten zoals XPS en PIR. Hierop komt dan de dakafwerking. Ook hier geldt weer dat je met een minder dikke laag toekomt omdat dit materiaal een hogere isolatiewaarde heeft dan de minerale wol.

Als je een huis verbouwt is klassiek vaak de enige optie om het dak langs binnen te isoleren, aangezien je het bestaande dak in de meeste gevallen wenst te behouden. Enkel indien het volledige dak moet vernieuwd worden en je nieuwe roofing of een rubberdak wil plaatsen is er een optie om daarbij ook langs buiten te gaan isoleren onder de dakhuid.

Je kan echter tegenwoordig ook de isolatielaag bovenop de dakhuid gaan plaatsen. In dit geval spreekt men niet over een warm of koud dak, maar over een omgekeerd dak. Hiervoor wordt gewerkt met XPS platen omdat die waterbestendig zijn. Deze techniek wordt soms toegepast bij zonnenpanelen.


In de winter kan je snel herkennen welke huizen een geisoleerd dak hebben. Als de sneeuw blijft liggen is het dak geïsoleerd. Indien de sneeuw gesmolten is, is het dak niet geïsoleerd.

Glaswol is makkelijk om aan te brengen en is voorzien van een dampscherm, het irriteert wel. Rotswol heeft dit probleem niet.